ΕΘΝΙΚΟ
ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟΒιβλιογραφία
Η «Ανασκόπηση βιβλιογραφίας», αποτελεί μέρος της Δράσης 2.1/11: «Χαρτογράφηση των υφιστάμενων δομών που παρέχουν υπηρεσίες ένταξης σε Υ.Τ.Χ. στην ελληνική επικράτεια καθώς επίσης και καταγραφή των αναγκών για ανάλογες δομές». Περιλαμβάνει εργασίες που αφορούν τη συλλογή, ταξινόμηση και κωδικοποίηση μελετών για τη μετανάστευση στην Ελλάδα. Στόχος της ομάδας εργασίας είναι να αξιοποιηθεί η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας ως πλαίσιο αναφοράς για τα υπόλοιπα τμήματα του έργου, όπως – για παράδειγμα – στην κατασκευή των ερωτηματολογίων της ποσοτικής έρευνας και των οδηγών των ομάδων εστιασμένης συζήτησης. Επίσης, εκτιμούμε πως η ανασκόπηση βιβλιογραφίας θα συμβάλλει στον εντοπισμό γνωστών καλών πρακτικών και υποψήφιων καλών πρακτικών, στο εντοπισμό κενών και ελλείψεων στο υπό μελέτη αντικείμενο αλλά και στη μεθοδολογία προσέγγισής του.
Η βιβλιογραφική ανασκόπηση καλύπτει την περίοδο 2000-2013, είναι ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση (αγγλικά), εστιάζει στην Ελλάδα και περιλαμβάνει αναφορές στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις ανάγκες της συγκριτικής μελέτης. Η καταγραφή περιλαμβάνει κάθε κατηγορία δημοσιεύσεων, όπως: έρευνες και μελέτες, βιβλία, μονογραφίες, άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων, εκθέσεις ανεξάρτητων αρχών, εθνικών και διεθνών οργανισμών και διδακτορικές διατριβές.
Η συγκέντρωση και καταγραφή της βιβλιογραφίας έγινε σε βάση δεδομένων Excel, η οποία στη συνέχεια θα μεταφερθεί σε βάση δεδομένων SQL με διεπαφή web.
Οι εγγραφές είναι κατανεμημένες σε θεματικές ενότητες, των οποίων το περιεχόμενο συμβαδίζει με τους βασικούς δείκτες ένταξης των μεταναστών, όπως έχουν διαμορφωθεί διεθνώς, ενώ συγχρόνως υπηρετεί το αντικείμενο της παρούσας μελέτης. Η κατανομή των εγγραφών δείχνει τα πεδία που έχουν απασχολήσει τους ερευνητές περισσότερο κατά την περίοδο 2000-2013, πεδία κορεσμένα, αλλά και πεδία που επιζητούν την προσοχή των ερευνητών.
Θεματικοί άξονες με ικανοποιητικό αριθμό δημοσιευμάτων στα ελληνικά, είναι:
- Μεταναστευτική πολιτική – Κοινωνική ένταξη μεταναστών – Νομοθετικό πλαίσιο
- Εκπαίδευση – Κατάρτιση
- Ρατσισμός – Ξενοφοβία – Ταυτότητες – Ετερότητα – Διακρίσεις
- Αγορά εργασίας – Απασχόληση – Εισόδημα
- Στέγαση
- Υγεία – Πρόνοια – Κοινωνική Ασφάλιση
- Πολιτική και Κοινωνική Συμμετοχή
- Εγκληματικότητα – Θυματοποίηση
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις δομές που παρέχουν υπηρεσίες ένταξης σε μετανάστες στη χώρα μας, πρέπει να σημειώσουμε ότι η σχετική βιβλιογραφία δεν είναι ποσοτικά αξιοσημείωτη. Ελάχιστες έρευνες έχουν απευθυνθεί σε υπαλλήλους κρατικών υπηρεσιών, με σκοπό να ανιχνεύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη του δημοσίου στην εξυπηρέτηση των μεταναστών, ή να αξιολογήσουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Υπάρχουν έρευνες στις οποίες η διερεύνηση τέτοιων ζητημάτων αποτελεί ένα μικρό μόνο μέρος του συνολικού έργου. Ακόμη και έτσι, ο αριθμός των ερευνών αυτών δεν υπερβαίνει το 15% του συνόλου της ελληνόγλωσσης βιβλιογραφίας, γεγονός που δείχνει πως το πεδίο είναι εν πολλοίς αχαρτογράφητο και τονίζει τον επιτακτικό χαρακτήρα του έργου.