ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

Η διαδικασία αξιολόγησης του σεμιναρίου περιελάμβανε:

α) την συμπλήρωση ερωτηματολογίων από τους καταρτιζόμενους εκπαιδευτικούς

β) την συμπλήρωση ειδικού συνολικού δελτίου αξιολόγησης από τους καταρτιζόμενους εκπαιδευτικούς

γ) την κατά την πορεία διεξαγωγής του σεμιναρίου αξιολόγηση μέσω συζητήσεων μετά την ολοκλήρωση κάθε θεματικής ενότητας.

Η επιλογή των εισηγητών ν' ακολουθηθεί η προαναφερόμενη διαδικασία υπαγορεύεται από την ανάγκη βελτίωσης:

αφενός της δομής και της διάρθρωσης των περιεχομένων του σεμιναρίου αφετέρου της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη συμμετοχή και συμβολή των καταρτιζομένων.

Παράλληλα η διαδικασία αξιολόγησης είχε σκοπό να συμβάλει στη διαμόρφωση των περιεχομένων του έντυπου υλικού που αφορά στη Μεθοδολογία Κοινωνικών Ερευνών και τη χρήση του Internet καθόσον το σεμινάριο είχε πιλοτικό χαρακτήρα και ζητούμενο ήταν η διαμόρφωση πλαισίου περιεχομένων για ευρύτερη χρήση.

Όπως προέκυψε από την ανάλυση του συνόλου των διαδικασιών αξιολόγησης, τα συμπεράσματα από τη διεξαγωγή του σεμιναρίου, όσον αφορά τις βασικές παραμέτρους του είναι:

1. Ιεράρχηση ενδιαφέροντος κατά θεματική ενότητα

Η σχετική με το Internet θεματική ενότητα κυριαρχεί απολύτως στις προτιμήσεις των καταρτισθέντων εκπαιδευτικών. 20 από τους 21 (ποσοστό 95,2%) βαθμολογούν το ενδιαφέρον τους για το θέμα με τη μέγιστη τιμή της κλίμακας.

Προσδιορίσθηκε εξάλλου, το σταθμισμένο ενδιαφέρον κατά θεματική ενότητα, με τον κάτωθι τρόπο:

Οι καταρτισθέντες εκπαιδευτικοί κατέταξαν κατ΄ απόλυτη ιεραρχική σειρά το ενδιαφέρον τους για καθεμιά από τις επιμέρους θεματικές ενότητες.

Ακολούθως οι προτιμήσεις σταθμίσθηκαν με συντελεστές:

5 για την πρώτη επιλογή

4 για την 2η >>

3 για την 3η >>

2 για την 4η >>

1 για την 5η >>

Από τη διαδικασία αυτή προέκυψε το σταθμισμένο ενδιαφέρον κατά θεματική ενότητα κατά την εξής ποσοστιαία κατανομή:

27,6% για την ενότητα Ε (Internet και Π.Ε)

20,0% >> >> >> Γ (Ποιοτικές προσεγγίσεις)

19,7% >> >> >> A (Γενικά - Στόχοι και μέθοδοι της έρευνας)

17,8% >> >> >> Β (Δειγματοληψία - Επιτόπια έρευνα)

14,9% >> >> >> Δ (Βάσεις Δεδομένων - Επεξεργασία στοιχείων στον Η/Υ)

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην δημιουργία αυτής της εικόνας η θεματική ενότητα Ε (Π.Ε. - Internet ) συνέβαλε κατ' ακραίο τρόπο, ήτοι:

-16 ερωτώμενοι την ιεράρχησαν πρώτη

- 2 >> >> >> τέταρτη

- 3 >> >> >> πέμπτη

Σε συσχέτιση με τις προ του σεμιναρίου γνώσεις επί του συγκεκριμένου αντικειμένου

(τις οποίες 15 από τους 21 ερωτώμενους τις χαρακτήρισαν ως καθόλου ή λίγες) προκύπτουν δύο συμπεράσματα:

1. όσες λιγότερες γνώσεις υπήρχαν προ του σεμιναρίου, τόσο μεγαλύτερο ενδιαφέρον προκλήθηκε

2. οι 5 στους 20 (ποσοστό 25% ) των ερωτώμενων συνέχισαν ν' αντιμετωπίζουν με δέος τη συγκεκριμένη θεματική ενότητα.

Για τις υπόλοιπες θεματικές ενότητες η ανάλυση των ερωτηματολογίων και οι προφορικές παρεμβάσεις των καταρτιζομένων οδηγούν στις εξής διαπιστώσεις:

3. η θεματική ενότητα Α κρίνεται ως απαραίτητη για την εισαγωγή στο πνεύμα και τις μεθόδους της κοινωνικής έρευνας, παρουσιάζοντας υψηλή συγκέντρωση ως β΄ επιλογή (8 απαντήσεις).

4. η θεματική ενότητα Γ κρίνεται ως αρκετά ενδιαφέρουσα, κυρίως λόγω του ότι οι καταρτιζόμενοι θεωρούν πως συχνότερα θα κληθούν ν' αναλάβουν ερευνητικές εργασίες μικρής κλίμακας, όπου οι τεχνικές των ποιοτικών προσεγγίσεων κρίνονται προσφορότερες. Μάλιστα, ζητήθηκε από τους καταρτιζόμενους, να γίνει αναλυτικότερη παρουσίαση από την προβλεπόμενη για τη συγκεκριμένη ενότητα.

5. οι θεματικές ενότητες Β και Δ συγκέντρωσαν σχετικά μικρότερες προτιμήσεις, κυρίως διότι οι διαδικασίες επιλογής δειγματοληπτικού σχεδίου και επεξεργασίας των στατιστικών στοιχείων αφορούν μεγάλης κλίμακας ποσοτικές έρευνες και κατά συνέπεια δεν εμπίπτουν στα άμεσα ενδιαφέροντα των καταρτιζομένων εκπαιδευτικών.

2. Επάρκεια κάλυψης θεματικών ενοτήτων

Ικανοποιητικά καλύφθηκαν τα περιεχόμενα του σεμιναρίου κατά την κρίση των καταρτιζομένων, εφόσον 14 (ποσοστό 66,7%) θεώρησαν ότι καλύφθηκαν επαρκώς, 5 (ποσοστό 23,8%) περισσότερο αναλυτικά απ' ότι χρειαζόταν και μόνο 2 (ποσοστό 9,5) ανεπαρκώς.

3. Χρησιμότητα για Π.Ε Θεμάτων Σεμιναρίου

Παρότι το μεγαλύτερο τμήμα των περιεχομένων του σεμιναρίου αναφερόταν στη μεθοδολογία των κοινωνικών ερευνών (που δεν συνδέεται ευθέως με τις ανάγκες των προγραμμάτων Π.Ε) το 57,1% των ερωτώμενων (12 άτομα) θεωρούν ότι η χρησιμότητα είναι μεγάλη, ενώ το 42,9 % (9 άτομα) ότι είναι μικρή.

Η αντιδιαστολή μεταξύ της θεματικής ενότητας Π.Ε - Internet και των ενοτήτων που αναφέρονται στην κοινωνική έρευνα γίνεται σαφής στις απαντήσεις για τη χρήση τεχνικών κοινωνικής έρευνας στα προγράμματα Π.Ε, όπου μόνο το 19% (4 άτομα ) θεωρεί ότι θα γίνεται συχνά, ενώ το 81% (17 άτομα ) ότι θα γίνεται μερικές φορές. Πάντως είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς ερωτώμενος δεν απάντησε ''καθόλου''.

4. Προοπτική διεξαγωγής Σεμιναρίων σε άλλους εκπαιδευτικούς Π.Ε

Η προοπτική αυτή αντιμετωπίζεται θετικά από τους ερωτώμενους , εφόσον το 57% (12 άτομα ) θεωρούν ότι είναι αναγκαία σε μέτριο βαθμό, το 28,6%(6 άτομα) την θεωρούν πολύ απαραίτητη και μόνο το 14,3% ( 3 άτομα ) εκτιμούν ότι δεν θα συμβάλει στη βελτίωση των προγραμμάτων Π.Ε.

5. Συμπεράσματα

Συνοψίζοντας την αξιολόγηση του σεμιναρίου και υπό το πρίσμα του ότι η διεξαγωγή του απετέλεσε κριτήριο των αναγκών κατάρτισης και των προτεραιοτήτων που θέτουν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί Π.Ε διατυπώνονται τα εξής συμπεράσματα:

α) Βασικό ζητούμενο των καταρτιζομένων είναι ο συνοπτικός τρόπος παρουσίασης των μεθόδων και τεχνικών της κοινωνικής έρευνας και αίτημα τους αποτελεί η πρακτική εφαρμογή μέσω παραδειγμάτων και επιτόπου κατάρτισης μικρών ερωτηματολογίων, ούτως ώστε να εξοικειωθούν με την διαδικασία κατασκευής τους.

Σ' αυτό το πλαίσιο καταστρώθηκε ερωτηματολόγιο, απευθυνόμενο σε μαθητές, το οποίο διακινήθηκε:

• στην Β' τάξη του Γυμνασίου Κάτω Κηφισιάς
• στην Γ' τάξη του Αρσακείου Γυμνασίου

και περιελάμβανε ερωτήσεις που διερευνούσαν:

• τα δημογραφικά / κοινωνικά χαρακτηριστικά των οικογενειών των μαθητών
• τις γενικές γνώσεις τους (ξένες γλώσσες, Η/Υ) και τον τρόπο διάθεσης του ελεύθερου χρόνου τους
• τις απόψεις τους για τα φλέγοντα περιβαλλοντικά προβλήματα
• τις απόψεις τους (καθώς και την διατύπωση προτάσεων βελτίωσης) όσον αφορά τα σχολικά προγράμματα Π.Ε.

Η επεξεργασία των στοιχείων έγινε επιτόπου και παρουσιάσθηκαν τα αποτελέσματα, ούτως ώστε οι καταρτιζόμενοι εκπαιδευτικοί ν' αντιληφθούν την βήμα προς βήμα υλοποίηση μιας έρευνας.

β) Η ενότητα Π.Ε - Internet κινεί το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, γεγονός ερμηνεύσιμο με τη συνεκτίμηση διαφόρων παραγόντων, όπως:

• Το εντυπωσιακό( ιδίως για αρχάριους ) ''σκηνικό '' του Internet και η αίσθηση της πλοήγησης σ' έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών και γνώσεων, όπου η πρώτη εντύπωση είναι η απεριόριστη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης .
• Τα περιεχόμενα του Οδηγού ανεύρεσης θεμάτων Π.Ε., τα οποία προσφέρονται για άντληση ευρείας θεματολογίας Π.Ε. και κατά συνέπεια η άμεση χρησιμότητά του για εκπαιδευτικούς του συγκεκριμένου χώρου.
• Η οπτική επαφή, που θεωρείται ιδιαίτερης παιδευτικής αξίας, πόσο μάλλον για τους μαθητές που θα είναι οι τελικοί χρήστες των παρεχόμενων δυνατοτήτων του δικτύου.

γ) Προτίμηση εκφράζεται και προς τις ποιοτικές προσεγγίσεις, καθότι η συμμετοχική διαδικασία (αλλά πολλές φορές και η ψυχολογική παρατήρηση) χρησιμοποιείται ευρύτατα στη δημιουργία επικοινωνιακών σχέσεων μεταξύ καθηγητών - μαθητών

δ) Τέλος, διαπιστώθηκε ακόμη μια φορά (συνυπολογιζομένης της εμπειρίας από άλλα σεμινάρια) η ανάγκη ευέλικτης και ευπροσάρμοστης δομής και διάρθρωσης των περιεχομένων ενός σεμιναρίου, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή συμμετοχή των καταρτιζομένων.