ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στα πλαίσια του ΕΠΕΑΕΚ, η Ομάδα Περιβάλλοντος του ΙΑΑΚ του ΕΚΚΕ μετά την έγκριση σχετικής πρότασης, ανέλαβε την οργάνωση και υλοποίηση προγράμματος που περιλαμβάνει:

  1. Τη διεξαγωγή σεμιναρίου κατάρτισης 20 εκπαιδευτικών της Β' Δ/νσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Αττικής με αντικείμενο:

    2. α) Μεθοδολογία Κοινωνικών Ερευνών

    β) Π.Ε.-Internet

  2. Τη διενέργεια 7 ενημερωτικών ημερίδων, μία για κάθε Δ/νση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Ν. Αττικής, για καθηγητές ασχολούμενους με την Π.Ε.
  3. Την παραγωγή και διανομή εντύπου εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού, σχετικού με θέματα Π.Ε.

Το σεμινάριο κατάρτισης διεξήχθη επιτυχώς από 25/9 - 8/10/97 στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό κέντρο Δ. Χαλανδρίου και στο ΕΚΚΕ με τη συμμετοχή 24 εκπαιδευτικών (20 καταρτιζόμενων και 4 παρατηρητών). Η επιλογή τους έγινε βάσει και των κριτηρίων που περιγράφονταν στη σχετική πρόταση, με τη συνεργασία του κ. Γ. Κούσουλα, υπευθύνου Π.Ε της Β' Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Αττικής, η συμβολή του οποίου ήταν πολύτιμη στο σύνολο των διαδικασιών οργάνωσης και υλοποίησης του σεμιναρίου.

Οι εισηγήσεις πραγματοποιήθηκαν από τα μέλη της Ομάδας Περιβάλλοντος (Κ. Θεοδωρόπουλος, Κ. Σακελλαρόπουλος, Κ. Τσακίρη) καθώς και από τις ερευνήτριες του ΕΚΚΕ Μ. Θανοπούλου και Μ. Πετρονώτη και την τακτική εξωτερική συνεργάτιδα Α. Σιωνίδου.

Τα περιεχόμενα του σεμιναρίου είχαν διαρθρωθεί σε 5 θεματικές ενότητες και συγκεκριμένα:

Α) Γενικά - Στόχοι και Μέθοδοι της έρευνας

Β) Αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας υλοποίησης της έρευνας (Δειγματοληψία - Επιτόπια Έρευνα)

Γ) Ποιοτικές προσεγγίσεις στην έρευνα

Δ) Εισαγωγή - Επεξεργασία στοιχείων στον υπολογιστή και Βάσεις Δεδομένων

Ε) Internet και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Το παρόν τεύχος περιλαμβάνει συνοπτική παρουσίαση του περιεχομένου των εισηγήσεων και επισυνάπτεται το ημερολόγιο πρόγραμμά του.

Επίσης παρουσιάζονται τα πορίσματα που προέκυψαν από την αξιολόγηση του σεμιναρίου και επισυνάπτεται το ερωτηματολόγιο, το οποίο κλήθηκαν να συμπληρώσουν οι καταρτιζόμενοι εκπαιδευτικοί.

Η παρούσα έκδοση, πέραν του ότι καλύπτει τη συμβατική υποχρέωση του προγράμματος να παραχθεί έντυπο εκπαιδευτικό και ενημερωτικό υλικό, στοχεύει να συμβάλει στη διαμόρφωση πλαισίου αναφοράς των εκπαιδευτικών της Π.Ε σε σχέση με τη μεθοδολογία των κοινωνικών ερευνών και τη χρήση του Internet στα προγράμματα Π.Ε.

Η διανομή του υλικού σε όλες τις Νομαρχιακές Δ/νσεις Β' Βάθμιας Εκπαίδευσης φιλοδοξεί να συντελέσει στη διάχυση των βασικών γνώσεων μεθοδολογίας κοινωνικών ερευνών και χρήσης του Internet σε όλο το σώμα των εκπαιδευτικών, έτσι ώστε οι ασχολούμενοι με την Π.Ε. να περιλάβουν στα εκπαιδευτικά εργαλεία τους τη χρήση αυτών των γνώσεων για εμπλουτισμό και αναβάθμιση των προγραμμάτων Π.Ε.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Στο παρόν τεύχος παρουσιάζεται συνοπτικά όλη η διαδικασία διεξαγωγής μίας κοινωνικής έρευνας κατά τη χρονική διαδοχή των φάσεών της.

Παράλληλα δίδονται ορισμοί διαφόρων θεμελιωδών εννοιών που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στις κοινωνικές έρευνες, ούτως ώστε να γίνουν κατανοητές και να ενστερνισθεί ο καθένας το πνεύμα και τις βασικές αρχές που διέπουν τη μεθοδολογία των κοινωνικών ερευνών.

Οι σχεδιαζόμενες έρευνες, μπορούν να ταξινομηθούν, βάσει του κυρίως ζητούμενου που θέτουν ως στόχο τους, σε:

α) Διερευνητικές, όταν ο πρωταρχικός σκοπός είναι η ανίχνευση ενός ερευνητικού πεδίου για να προσδιορισθεί επακριβώς το ζητούμενο και να διερευνηθεί περαιτέρω,

β) Περιγραφικές, όταν βασικός στόχος είναι η αποτύπωση των χαρακτηριστικών μιας δεδομένης κατάστασης σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή,

γ) Πειραματικές, όταν αποσκοπούν στον έλεγχο διατυπωμένων υποθέσεων και η συλλογή των δεδομένων αποτελεί κριτήριο επαλήθευσής τους.

Σε κάθε μορφή έρευνας απαιτείται η συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών που θ’ αποτελέσουν το βασικό υλικό (πρωτογενές και δευτερογενές) της έρευνας με περαιτέρω επεξεργασία και αναλύσεις.

Οι πιθανές πηγές πληροφόρησης και ο τρόπος συλλογής τους ομαδοποιούνται σχηματικά στις εξής κατηγορίες:

  1. Βιβλιογραφικές πηγές: Εδώ περιλαμβάνονται στατιστικά στοιχεία που έχουν συλλεχθεί, δημοσιευμένα άρθρα και αναλύσεις έπ’ αυτών, καθώς και βιβλιογραφικό υλικό που αναφέρεται σε συναφές επιστημονικό πεδίο - θέμα, είτε βάσει θεωρητικών προσεγγίσεων, είτε αποτελώντας ενιαίο σώμα συσσωρευμένων πληροφοριών επί του ερευνώμενου θέματος σε διαχρονική βάση.
  2. Διεξαγωγή ποσοτικών ερευνών, όπου βάσει συγκεκριμένου ερωτηματολογίου συλλέγονται πληροφορίες από επιλεγμένο δείγμα του γενικού πληθυσμού (τον πληθυσμό - στόχο της έρευνας) προς περαιτέρω επεξεργασία και ανάλυση.
  3. Διεξαγωγή ποιοτικών ερευνών, όπου με διάφορες τεχνικές και μεθόδους (προγραμματισμένη συμμετοχική συστηματική παρατήρηση, βιογραφική προσέγγιση, συνεντεύξεις διερεύνησης εις βάθος κλπ ) συλλέγονται πληροφορίες ποιοτικού περιεχομένου προς αξιολογική επεξεργασία και ανάλυση.
    Συχνά οι ποσοτικές έρευνες χρησιμοποιούν τεχνικές και μεθόδους των ποιοτικών ερευνών, σε συμπληρωματική όμως βάση. Εδώ γίνεται συνοπτική αναφορά στις ποιοτικές έρευνες και στις τεχνικές τους, ενώ εν συνεχεία γίνεται λεπτομερέστερη ανάλυση για τις ποσοτικές έρευνες και τα στάδια πραγματοποίησής τους.
Ποιοτικές Προσεγγίσεις
Ποσοτικές Έρευνες
Βάσεις Δεδομένων
Αξιολόγηση Σεμιναρίου
Παράρτημα