Φτώχεια και αποστέρηση στην υγεία. Στο Φτώχεια, Aποκλεισμός και Kοινωνικές Aνισότητες

Οι ανισότητες στην υγεία συνιστούν μια μορφή εκδήλωσης του κοινωνικού αποκλεισμού, δεδομένου ότι αποτελούν περιορισμό της άσκησης ενός βασικού κοινωνικού δικαιώματος, όπως είναι το δικαίωμα στην υγεία.

Στο πλαίσιο της εισήγησης, αξιοποιώντας επεξεργασίες πρωτογενών στοιχείων από την Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (EU-SILC 2003), επιχειρείται μια πρώτη προσέγγιση των ανισοτήτων που παρατηρούνται ανάμεσα στα άτομα, ανάλογα με το διαχωρισμό τους σε φτωχά και μη φτωχά νοικοκυριά, σε σχέση με το αυτο-αξιολογούμενο επίπεδο υγείας τους καθώς και με τη χρησιμοποίηση συγκεκριμένων υγειονομικών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.  Σύμφωνα με την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία, τόσο η αυτο-αξιολόγηση του επιπέδου υγείας του ατόμου όσο και η χρήση των υπηρεσιών υγείας επηρεάζονται σημαντικά από τα δημογραφικά και κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά του, με το εισόδημα να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, καθόσον το χαμηλό εισόδημα σχετίζεται άμεσα με το χαμηλό επίπεδο υγείας όπως επίσης και με τις περιορισμένες δυνατότητες χρήσης υπηρεσιών υγείας που συνεπάγονται αυξημένο κόστος για το χρήστη.   Αντικείμενο της ανάλυσής μας είναι η συσχέτιση των παραπάνω χαρακτηριστικών, αφενός μεν με τον τρόπο που το άτομο αξιολογεί την υγεία του και αφετέρου με τους λόγους που το αποτρέπουν από την πραγματοποίηση ιατρικών επισκέψεων σε γιατρούς συγκεκριμένων ιατρικών ειδικοτήτων. Επίσης εξετάζεται κατά πόσον η βίωση ενός χρόνιου προβλήματος υγείας ή ο περιορισμός των καθημερινών δραστηριοτήτων λόγω κάποιας λειτουργικής αδυναμίας  επηρεάζει την αυτο-αξιολόγηση του επιπέδου υγείας του ατόμου. Από την ανάλυση των ερευνητικών ευρημάτων προκύπτει μια ενδεικτική εικόνα για τις υφιστάμενες ανισότητες στην υγεία ανάμεσα σε φτωχούς και μη φτωχούς. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι οι φτωχοί αξιολογούν αρνητικά το επίπεδο της υγείας τους σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τους μη φτωχούς και εμφανίζουν μικρότερη πρόσβαση σε πρωτοβάθμιες οδοντιατρικές και ειδικές ιατρικές υπηρεσίες. Τέλος, οι φτωχοί δηλώνουν σε μεγαλύτερα ποσοστά ότι αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας, καθώς και ότι περιορίζουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες λόγω κάποιου προβλήματος υγείας σε μεγαλύτερο βαθμό από τους μη φτωχούς.