Όταν η ιστορία καταγράφεται από τα κάτω: Η βίωση του εμφυλίου πολέμου μέσα από το προσωπικό Ημερολόγιο ενός στρατιώτη του κυβερνητικού στρατού.

Το ερευνητικό έργο συνίσταται στη διεπιστημονική προσέγγιση, τεκμηρίωση και ανάδειξη ενός ανέκδοτου, σημαίνοντος και σπανιότατου ως προς το είδος του, γραπτού τεκμηρίου της σύγχρονης (έως και πρόσφατης) ελληνικής ιστορίας. Η σπανιότητα του τεκμηρίου έγκειται στο γεγονός ότι μέχρις στιγμής παραμένουν άκρως ευάριθμα τα πρωτογενή υλικά που παράχθηκαν επιτοπίως, δηλαδή που γράφτηκαν την ίδια στιγμή με τα ιστορικά συμβάντα του πολέμου, χωρίς τις εκ των υστέρων διαμεσολαβήσεις της μνήμης, τις αναθεωρήσεις και τις προσαρμογές. Εκτός αυτού, αποτελεί την, ίσως, μοναδική, διασωζόμενη, περίπτωση καταγραφής της καθημερινότητας και της εμπειρίας του πολέμου όχι δια της γραφίδας ενός «Μεγάλου Ανδρός», αλλά εκείνης του απλού, και ανήκοντος στα λαϊκά περιβάλλοντα, στρατιώτη. Το εν λόγω ιστορικό τεκμήριο, παραχωρήθηκε στο ΕΚΚΕ από τον νόμιμο κάτοχο και ιδιοκτήτη του κ. Βασίλη Γκίζη, άνευ υλικού ανταλλάγματος, με αποκλειστικό σκοπό το επί του περιεχομένου δικαίωμα χρήσης για ερευνητικούς, επιστημονικούς, εκπαιδευτικούς και εκδοτικούς σκοπούς.Πρόκειται για το «Ημερολόγιο της στρατιωτικής μου ζωής» το οποίο τηρούσε ο στρατιώτης Γκίζης Γεώργιος του Βασιλείου (1925-2001) και ο οποίος στρατεύτηκε και μετείχε του πολέμου ως γεμιστής μυδραλιοβόλου. Ο στρατιώτης Γκίζης ανήκε στη δύναμη της 77ης ταξιαρχίας, 612 τάγμα,, 1ος λόχος, ΣΤΣ 926. Από την έναρξη μέχρι και τη λήξη της στρατιωτικής του θητείας (δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα από 26.1.1948 έως 22.3.1950), τηρούσε προσωπικό ημερολόγιο, στο οποίο με απαρέγκλιτη ημερολογιακή τάξη, κατέγραφε τα συμβάντα των πολεμικών επιχειρήσεων, τη βιωμένη πραγματικότητα της στρατιωτικής ζωής και τις προσλαμβάνουσες κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στην εκτεταμένη γεωγραφία του μετώπου. Οι ημερολογιακές καταγραφές του Γκίζη καταχωρίζονται σε 4 διασωθέντα χαρτόδετα σημειωματάρια, διαστάσεων 8Χ12 και 6Χ1, αθροιστικής αρίθμησης 362 σελίδων και, συμπληρωματικά, σε ακόμη 2 δίφυλλα επιστολόχαρτα. Το κείμενο είναι χειρόγραφο, η γραφή στρωτή, με μολύβι ή στυλό διαρκείας και σε αρκετά σημεία φθαρμένη λόγω του χρόνου. Το πολεμικό ημερολόγιο του Γκίζη αποτελεί αυθεντική, άμεση, συγχρονική, βιωματική μαρτυρία καθώς αποτυπώνει και σκιαγραφεί με λιτή παραστατικότητα την μικροϊστορία και την πολύπλευρη καθημερινότητα του ελληνικού εμφυλίου πολέμου μέσα από την οπτική ενός, μετέχοντος στις επιχειρήσεις, επιστρατευμένου στρατιώτη του κυβερνητικού στρατού. Ο ημερολογιογράφος, συνδυάζοντας προφορικότητα και εγγραμματοσύνη,  με  λόγο και ύφος γραφής ανεπιτήδευτο, περιεκτικό, μεστό, «λακωνικό», κατορθώνει με καταπληκτική ακρίβεια να απογράψει ποικίλα γεγονότα και δραστηριότητες και, τέλος, να μνημειώσει συγκλονιστικές ψυχολογικές καταστάσεις. Για το λόγο αυτό η υποκειμενική γραφίδα του συγκεκριμένου στρατιώτη, ως ιστορική πηγή, παρουσιάζει ιδιαίτερη σημασία. Με άλλα λόγια, η πηγή αυτή, από την ίδια της τη φύση απελευθερώνει ένα πλέγμα πολύτιμων πληροφοριών διαφορετικής υφής, που κρίνεται σπουδαίο για την ιστορική κατανόηση, καθότι ο ημερολογιακός του λόγος, εξαρχής παραμένει λόγος μη δημόσιος, και διασώζει πτυχές και αξιολογικές κρίσεις της πολεμικής καθημερινότητας και της κοινωνίας του στρατού, που δύσκολα θα εύρισκαν τη θέση τους σε μία πηγή επίσημου χαρακτήρα. Από την άποψη αυτή είναι αδιαμφισβήτητη η σημασία αυτών των "μικρών" ψηφίδων για τη συγκρότηση της συνολικής, μεγάλης, ιστορικής εικόνας. Οι ημερολογιακές καταγραφές του Γκίζη, κυριολεκτικά «γραμμένες στο γόνατο» από το εκτεταμένο, στον επικρατειακό χώρο, μέτωπο του Εμφυλίου, προσλαμβάνουν και επιπρόσθετη σημασία καθώς επιδέχονται  αντιπαραβολές και παραλληλίες αφ’ ενός με την επίσημη στρατιωτική ιστορία της περιόδου και τα απομνημονεύματα ή και τις αναμνήσεις των στρατηγών και ηγητόρων  τού Εθνικού Στρατού και, αφ’ ετέρου την πληθώρα των παραγόμενων έργων από την αντίπαλη, εμπόλεμη πλευρά, δηλαδή εκείνη των πολιτικών και στρατιωτικών στελεχών και μαχητών-τριών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.  Η επιστημονική-ερευνητική ομάδα του έργου αναλαμβάνει:

1. ψηφιοποίηση του πρωτοτύπου.

2. μεταγραφή του κειμένου

3. ορθογραφική, συντακτική διόρθωση και γλωσσική επιμέλεια του κειμένου, ακολουθώντας τους κανόνες που έχουν καθιερωθεί για έκδοση παρομοίων τεκμηρίων

4. μεταφορά από το κείμενο σε χάρτη των τοπωνυμίων και της πορείας

5. συμπερίληψη και αξιοποίηση φωτογραφικού υλικού και επισήμων εγγράφων (π.χ. στρατολογικών στοιχείων, φύλλο πορείας, βιβλιάριο μεταβολών) ή και ιδιωτικής επιστολογραφίας του ημερολογιογράφου, καθώς και λήψη προφορικών ή γραπτών μαρτυριών του οικογενειακού και τοπικού του περιγύρου, τα οποία θα υποστηρίξουν την αρτιότερη βιογραφική του προσέγγιση.

6. συγγραφή κατατοπιστικής εισαγωγής, ιστορικό σχολιασμό της πηγής, σύνταξη γλωσσαρίου και ευρετηρίων.

7. σχεδιασμό και επιμέλεια έκδοσης του κειμένου.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

  • ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΟ: Χρηματοδοτούμενο από ίδιους πόρους
  • ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ο. Σελέκου
  • ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΟΥ: 2013
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΛΙΣΤΑ